У рэдакцыю «Люстэрка» звярнулася чытачка, сына якой выклікалі ў ваенкамат для пастаноўкі на вайсковы ўлік. У гэтай стандартнай працэдуры маці збянтэжыла тое, што пытанні ў анкеце для школьніка датычылі вайны ва Украіне. Даведаліся падрабязнасці.
Імёны суразмоўніцы і яе сына змененыя з меркаванняў бяспекі. Іх звесткі ёсць у рэдакцыі.
Таццяна жыве ў Мінскім раёне. Летась яе сыну Арсенію споўнілася 15 гадоў, і неўзабаве пасля гэтага ён атрымаў ліст з ваенкамата: маладому чалавеку трэба было стаць на вайсковы ўлік. З’явіцца трэба было «ў абавязковым парадку» і прынесці стандартны пакет дакументаў з фатаграфій, пашпарта, пасведчання пра нараджэнне.
— У майго сына інваліднасць з прычыны сур’ёзнага хранічнага захворвання. У той момант ён праз пэўныя абставіны нікуды прыйсці не мог. У ваенкамаце сказалі, што стаць на вайсковы ўлік усё роўна абавязкова, нават нягледзячы на хранічную хваробу. Але дакументы можа у нашым выпадку запоўніць нехта з бацькоў, — расказвае Таццяна.
Мама падлетка пайшла ў ваенкамат сама. Там у яе прынялі дакументы, а таксама далі запоўніць анкету за сына. Ёй патлумачылі, што такі апытальнік запаўняюць усе, каму споўнілася 15 гадоў.
— Анкета была аркушы на чатыры. Спачатку стандартныя пытанні пра навучанне, сярэдні бал, — успамінае Таццяна. — Потым пра стаўленне да вайсковай службы: трэба выбраць «адмоўна», «станоўча» або «не хачу служыць». Былі дадатковыя палі, каб растлумачыць свой выбар. Я паставіла «адмоўна», у мяне супрацоўніца спытала чаму. Я сказала пра дзедаўшчыну ў войску. Былі яшчэ пытанні пра стаўленне бацькоў да службы і пра паездкі за мяжу.
Але больш за ўсё маму Арсенія збянтэжылі пытанні на апошняй старонцы анкеты. Яны былі пра стаўленне да ваенных дзеянняў на тэрыторыі Украіны.
— Я напісала «адмоўна», натуральна. Няхай ім «для статыстыкі» не будзе таго, чаго хацелася б. Я, прынамсі, буду шчырая сама з сабой. Але я ж з пазіцыі дарослага адказвала. Як на такія пытанні мусяць адказваць дзеці? Там яшчэ былі некаторыя правакацыйныя пытанні, напрыклад пра мабілізацыю. Нешта накшталт «у якія тэрміны вы гатовыя прыбыць на ўчастак у выпадку абвяшчэння мабілізацыі».
Карэспандэнт «Люстэрка» патэлефанавала ў ваенны камісарыят Мінскага раёна Мінскай вобласці як зацікаўленая грамадзянка, каб даведацца, навошта школьнікаў пытаюць пра стаўленне да ваенных дзеянняў ва Украіне і мабілізацыю.
— Звычайная анкета, усе яе запаўняюць, — адказалі нам у ваенкамаце.
— А пытанні пра Украіну ж нядаўна з’явіліся? Навошта яны?
— Такі зацверджаны ўзор, на пытанні проста трэба адказаць, і ўсё. Нічога страшнага ў гэтым няма! (смяецца) Адказы нікуды не адпраўляюць, інфармацыя проста застаецца ў асабістай справе.
